කවියෙක් ගැන කියවීමක් පැබ්ලෝ නෙරූඩා

රිකාඩෝ එලිසර් නෙෆ්ටාලේ රීස් බාසොල්ටෝ (1904 ජූලි 12 - 1973 සැප්තැම්බර් 23), ඔහුගේ පෑන නාමයෙන් වඩාත් ප්‍රසිද්ධ වූ අතර පසුව නීතිමය නම 

පැබ්ලෝ නෙරූඩා ලෙසට වෙන්ස් කෙරිනි.1971 දී සාහිත්‍ය සඳහා නොබෙල් ත්‍යාගය දිනාගත් රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික හා දේශපාලන නෙරුඩාය . නෙරූඩා වයස අවුරුදු 13 දී කවියෙකු ලෙස ප්‍රසිද්ධියට පත් වූ අතර, විවිධාකාර ශෛලීන්ගෙන් ලිවීය. ඔහුගේ විසි ආදර කාව්‍ය සංග්‍රහය සහ බලාපොරොත්තු සුන් වූ ගීතයක් (1924) වැනි හැඟීම්බර ආදර කවි.

    නෙරූඩා සිය ජීවිත කාලය තුළ විවිධ රටවල රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික තනතුරු රාශියක් දැරූ අතර චිලී කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ සෙනෙට් සභිකයෙකු ලෙස ධුර කාලයක් සේවය කළේය. ජනාධිපති ගේබ්‍රියෙල් ගොන්සාලෙස් වීඩෙලා 1948 දී චිලියේ කොමියුනිස්ට්වාදය තහනම් කළ විට, නෙරූඩා අත්අඩංගුවට ගැනීම සඳහා වරෙන්තුවක් නිකුත් විය. වරාය නගරයක් වන වල්පරැන්සෝහි නිවසක පහළම මාලය තුළ මිතුරන් ඔහුව මාස ගණනාවක් සඟවා තැබීය. පසුව නෙරුඩා මයිහූ විල අසල කඳුකරයක් හරහා ආර්ජන්ටිනාවට පලා ගියේය. වසර ගණනාවකට පසු, නෙරූඩා චිලියේ සමාජවාදී ජනාධිපති සැල්වදෝර් ඇලෙන්ඩේගේ සමීප උපදේශකයෙකු විය. නොබෙල් ත්‍යාග පිළිගැනීමේ කතාවෙන් පසු නෙරූඩා නැවත චිලීයට පැමිණි විට, ඇලෙන්ඩේ 70,000 කට පෙර එස්ටැඩියෝ නැෂනල් හි කියවීමට ඔහුට ආරාධනා කළේය. 

ඇලෙන්ඩේගේ රජය පෙරළා දැමූ ඔගස්ටෝ පිනෝචෙට්ගේ නායකත්වයෙන් යුත් කුමන්ත්‍රණය සිදු වූ අවස්ථාවේ 1973 සැප්තැම්බර් මාසයේදී නෙරූඩා පිළිකාවක් වැළඳී රෝහල් ගත කරනු ලැබුවද, දින කිහිපයකට පසු ඔහු ආපසු නිවසට පැමිණියේ වෛද්‍යවරයකු විසින් නාඳුනන ද්‍රව්‍යයක් එන්නත් කළ බවට සැක කිරීමෙන් පසුවය. පිනොචෙට්ගේ අණ පරිදි ඔහුව රහසිගත්ව ඝාතනය කිරීම සිදුවිය  . නෙරූඩා රෝහලෙන් පිටවී පැය කිහිපයකට පසු 1973 සැප්තැම්බර් 23 වන දින ඉස්ලා නෙග්‍රා හි පිහිටි සිය නිවසේදී මිය ගියේය. ඔහු හෘදයාබාධයකින් මියගිය බව බොහෝ කලක සිට වාර්තා වුවද, චිලී රජයේ අභ්‍යන්තර කටයුතු අමාත්‍යාංශය 2015 දී නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් අමාත්‍යාංශ ලේඛනයක් පිළිගෙන, නෙරූඩා ඝාතනයට ලක්වූ බවට “පැහැදිලිවම හා බොහෝ දුරට ඉඩ ඇති” බවට රජයේ නිල ස්ථාවරය සඳහන් කරයි. "තෙවන පාර්ශවයන්ගේ මැදිහත්වීම". කෙසේ වෙතත්, 2013 දී පවත්වන ලද ජාත්‍යන්තර අධිකරණ වෛද්‍ය පරීක්ෂණයකින් ඔහු වස පානය කර ඇති බවට වූ චෝදනා ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර ඔහු පුරස්ථ ග්‍රන්ථියේ පිළිකාවෙන් පෙළෙන බවට නිගමනය කළේය. ත්‍රිවිධ හමුදාවේ කොටස්වල සහාය ඇතිව පිනෝචෙට්, නෙරූඩාගේ අවමංගල්‍යය ප්‍රසිද්ධ උත්සවයක් කිරීමට අවසර දීම ප්‍රතික්ෂේප කළ නමුත් ශෝකයට පත් චිලී ජාතිකයන් දහස් ගණනක් ඇඳිරි නීතියට අකීකරු වීදිවල ජනාකීර්ණ විය.නෙරූඩා බොහෝ විට චිලියේ ජාතික කවියා ලෙස සැලකෙන අතර ඔහුගේ කෘති ලොව පුරා ජනප්‍රිය හා බලපෑම් ඇති කර තිබේ. කොලොම්බියානු නවකතාකරුවා වන ගේබ්‍රියෙල් ගාර්ෂියා මාකේස් වරක් ඔහුව “ඕනෑම භාෂාවක විසිවන සියවසේ ශ්‍රේෂ්තම කවියා” ලෙස හැඳින්වීය.